АЛТЫН ҚОР

Гүлжан Үсамбекқызы Түткибаева – қазақ балетінің прима-балеринасы, хореограф, балетмейстер, балет әртісі және педагог. 1964 жылы 12 наурызда Алматыда дүниеге келген.1974 жылы Мәскеу мемлекеттік хореография академиясына оқуға түсіп, 1982 жылы үздік бітіріп, «Балет әртісі» біліктілігін алды.1982 жылдан 2003 жылға дейін Абай атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театры балет труппасының солисі (прима-балеринасы) болды. Осы кезеңде ол көрермендер мен сыншылардың ыстық ықыласына ие болып, классикалық және заманауи қойылымдарда жетекші партияларды орындады.1996–2000 жылдары Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясын «Режиссура» мамандығы бойынша бітірді.Сахналық мансабын аяқтағаннан кейін педагогика және қойылым жұмыстарымен айналысты. 2001 жылдан 2021 жылға дейін Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясының «Хореография» факультетінің «Хореография режиссурасы» кафедрасын басқарды.Абай атындағы Қазақ ұлттық опера және балет театры балетінің көркемдік жетекшісі, ал 2009–2012 жылдары оның балетмейстер-қоюшысы болды. 2012 жылдан бастап Абай атындағы Қазақ ұлттық опера және балет театры балетінің көркемдік жетекшісі және оның бас балетмейстері болды. 2021–2022 жылдары А.Селезнев атындағы Алматы хореография училищесінде классикалық биден сабақ берді.Қазақстан Республикасының халық әртісі (1996), «Дарын» Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1992), «Құрмет» орденінің иегері (2009), Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясының профессоры (2010).Гүлжан Түткибаева қазақстандық балеттің дамуына, жаңа буын өнерпаздарын тәрбиелеуге және Қазақстанда классикалық өнерді дәріптеуге зор үлес қосты.

Ғабиден Мұстафин – көрнекті қазақ совет жазушысы, қоғам қайраткері, Қазақ ССР Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі. Ол 1902 жылы Қарағанды облысы Бұқар жырау ауданында, Нұра өзенінің жағасында дүниеге келген. Бастауыш білімін ауыл молдасынан алған, кейін орыс-қазақ сыныбында оқыды. Еңбек жолын Қарағанды шахталарында бастап, кейін Қазақ Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасының Жоғарғы Сотында жұмыс істеді.Мұстафиннің әдеби шығармашылық жолы 1929 жылы «Ер Шойын» атты тұңғыш жинағымен басталды. Оның шығармалары негізінен адамдардың ауыр тағдыры, қоғамдағы әділетсіздіктер мен қайшылықтар туралы. 1940 жылы жарық көрген «Өмір ме, не өлім» жинағы Қарағанды көмір бассейніне арналып, оның қазақ әдебиетіне қосқан үлкен үлесі болды. Мұстафиннің шығармалары кеңестік дәуірдің әлеуметтік-экономикалық мәселелерін тереңдете қарастырып, көпшіліктің санасына әсер етті.1953-1956 жылдары Қазақстан Жазушылар одағын басқарған, 1962-1964 жылдары оның бірінші хатшысы болды. 1956 жылы Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің мүшесі болып сайланды. Мұстафиннің шығармалары мен қоғамдық қызметі қазақ әдебиетінің дамуына үлкен үлес қосты. Оның шығармашылығы көптеген көркем жинақтар мен шығармалардан тұрады.Ғабиден Мұстафин 1985 жылы Алматыдағы Кеңсай зиратында дүниеден өтті. Оның әдеби мұрасы қазақ әдебиетінде маңызды орын алады және бүгінгі күнге дейін зерттелуде.

Ғабит Мүсірепов – қазақ әдебиетінің ұлы тұлғасы, жазушы, аудармашы, қоғам қайраткері. Оның шығармашылығы тек әдебиеттің шеңберімен шектелмей, қазақ халқының жаны мен болмысын терең түсінуге арналған. Ол қазақ әдебиетінің жаңа дәуірін қалыптастыруда маңызды рөл атқарып, өз заманының ұлы үніне айналды.1902 жылы Солтүстік Қазақстан облысында дүниеге келген Ғабит Мүсіреповтің әдебиетке деген сүйіспеншілігі жас кезінен басталды. Орынбор мен Омбыда алған білімі оған әдебиет пен мәдениетке деген терең көзқарас қалыптастырды. Оның шығармашылығының негізі қазақ ауыз әдебиеті мен халық өнерінің дәстүрлерін жаңа әдеби ағымдармен ұштастыра білуінде болды.Ғабит Мүсірепов алғаш рет әдебиет әлеміне "Тұңғиық соғысы" әңгімесімен қадам басып, халықтың ауыр тағдырын суреттеген "Анасы туралы аңыздар" арқылы кеңінен танылды. Оның шығармаларында қазақ әйелдерінің қайсарлығы, даналығы және тағдыры басты тақырыпқа айналды.Мүсіреповтің ең маңызды туындыларының бірі – "Оянған өлке", "Ұлпан", "Қазақстаннан келген солдат" романдары. Бұл шығармалар тұтас бір дәуірдің тарихын бейнелеп, қазақ халқының күресі мен болашаққа деген үмітін көрсетуге арналады. Сонымен қатар, оның "Қозы Көрпеш — Баян сұлу", "Ақын трагедиясы", "Амангелді Демалыс" пьесалары адамзаттың армандар үшін күресін сипаттайды.Ғабит Мүсірепов тек жазушы ғана емес, сондай-ақ ағартушы да болды. Ол әлем әдебиетінің үздік шығармаларын қазақ тіліне аударып, қазақ оқырмандарына М. Горький, О. Генри, М. Шолохов, Б. Полевой сияқты ұлы жазушылардың туындыларын таныстырды. Оның әдебиетке қосқан үлесі орасан зор болды, әрі Қазақстан Жазушылар одағының төрағасы ретінде көптеген жастардың шығармашылық жолын ашты.Ғабит Мүсіреповтің шығармашылығы бүгінгі күнге дейін өз мәнін жоғалтпай, халықтың жүрегінде өмір сүріп келеді. Ол өз дүниесінде қазақ халқының мәдениеті мен тарихын әлемге танытты. Әлемнің 34 тіліне аударылған оның шығармалары қазақ мәдениетінің символына айналды, ал оның жазған кітаптары адамдарды шабыттандырып, ойландырып келеді.Ғабит Мүсіреповтің мұрасы – бұл тек әдебиет емес, қазақ жанының айнасы, ұлттық даналық пен мәдениеттің ғасырлар бойы өмір сүретін ескерткіші.

Ғарифолла Құрманғалиев – қазақ музыка өнерінің аңызы, Қазақстанның мәдениет саласында мәңгілік із қалдырған тұлға. Ол 1909 жылы Аққұлада дүниеге келіп, бала кезінен музыкаға деген ерекше сүйіспеншілік танытқан. Ата-анасынан ерте айырылған ол, музыкаға өзінің өмірлік жолын таңдаушы ретінде қарады. Ұлы Мұхит пен басқа да әншілердің шығармашылығынан әсер алған Ғарифулла өз даусын жетілдіріп, қайталанбас орындаушылық стиліне ие болды.1934 жылы Алматыда өткен Бүкілқазақстандық халық таланттары слетінде танылып, қазақ музыкалық-драмалық театрының сахнасына шыққан Ғарифолла Құрманғалиевтің кәсіби мансабы басталды. Оның даусы Қазақстанның көптеген ауылдары мен көршілес облыстарға таралып, тыңдармандарын таң қалдырды. Оның ерекше орындаушылығы тек қазақ сахнасында ғана емес, Мәскеуде, Киевте, Ленинградта, Қытай мен Ауғанстанда да жоғары бағаланды.Әртістің репертуарында «Қыз Жібек», «Абай» сияқты ұлы қазақ операларының 20-дан астам рөлдері болды. Оның дауысы қазақ даласының кеңдігін, табиғаты мен ұлы халықтың рухын жеткізіп, тыңдармандардың жүрегіне терең із қалдырды. Ол халық әндерін жаңа деңгейге көтеріп, орындаушылық мектебін қалыптастырды, оның шәкірттері де осы өнерді ұрпақтан ұрпаққа жалғастырып келеді.Ғарифолла Құрманғалиевтің еңбегі ең жоғары мемлекеттік марапаттарға лайықты бағаланды: 1939 жылы Еңбек сіңірген әртіс атағын алды, ал 1954 жылы Қазақ ССР-нің халық әртісі атанды. Ол 1967 жылдан бастап республикалық көркем-цирк студиясында жас әртістерге классикалық әндер мен халық интонацияларын үйретті.Ғарифолла Құрманғалиев тек ән салушы ғана емес, оның әндері жүрекке терең әсер қалдыратын, жанымен айтылған туындылар болды. Ол қазақ ән өнерін әлемге танытып, оған шексіз махаббатпен қызмет етті.

Дана Нұржігіт - 1972 жылы Қызылорда облысы, Қазалы ауданы, Лахалы елді мекенінде туған. Бастауыш сыныпты Қызылордадағы №198 мектепте оқыған. Ол мектепте қазақстандық танымал азаматтар Мұрат Əбенов, Илья Ильин де білім алғаны айтылады. Дананың отбасы, кейін Алматы іргесіндегі Есік қаласына көшеді. Ол жақта бірінші сыныпты бітірген, ата-анасы Алматыдағы А.Жұбанов атындағы музыка мектебіне оқуға түсірген. Дана музыка мектебінде оқығанын мақтан тұтып: «Сол мектептен өнерді ғана емес, адамды тануды да үйрендім»-деп айтып жүр. Ол бала кезінен əдебиетке жақын өскен. Музыка мамандығын бітіріп, сол саланы ұстаздық еткен Дана Нұржігітова телевидениеден бір-ақ шықты. Дана 1997 жылдан бастап, телеарнаға келді. Қазірде, бірнеше интелектуалдық бағдарламалардың авторы, қазақ телевидениесіне өз ізін қалдырған танымал журналист. Тележүргізуші уақыты келгенде, музыка мен журналистикадан білгенімді ұштастыратын оқу орталығын ашқысы келетінін айтып жүр.

Димаш Құдайберген (толық аты: Дінмұхаммед Қанатұлы Құдайберген, 1994 жылы 24 мамырда туған) — алты октавадан асатын бірегей вокалдық диапазоны бар қазақстандық әнші, композитор және музыкант. Оның есімі керемет дауысының, орындау техникасының және артистизмінің арқасында бүкіл әлемге танымал болды.Ақтөбе қаласында (Қазақстан) музыкалық отбасында дүниеге келген. Бала кезінен-ақ керемет вокалдық қабілеттерін көрсетіп, бес жасынан бастап музыкамен айналысқан. Қазақ ұлттық өнер университетін академиялық ән айту мамандығы бойынша бітірген.Димашқа әлемдік танымалдылық “Singer” (2017) қытайлық вокалдық шоуына қатысқаннан кейін келді, онда ол миллиондаған көрерменді өзінің күшті дауысымен және техникасымен таң қалдырды. “S.O.S d’un terrien en détresse”, “Adagio”, “Opera 2” сияқты күрделі композицияларды орындай отырып, ол бүкіл әлем бойынша жанкүйерлердің жүрегін жаулап алды және халықаралық деңгейдегі жұлдызға айналды.Димаш опера, эстрада, поп және этникалық музыканы қоса алғанда, бірнеше вокалдық стильді меңгерген. Оның бірегей дауысы баритондық, тенорлық және тіпті сопранолық ноталарды біріктіреді, бұл оның орындауын ұмытылмас етеді. Ол әлемнің ең үлкен сахналарында, соның ішінде Кремль сарайында, Лондонның Барбикан-холлында және Нью-Йорктегі Barclays Center театрында өнер көрсетті.Оның шығармашылығы қазақ ұлттық нақыштарын заманауи музыкамен үйлестіреді, бұл қазақ мәдениетін шетелде танымал етуге ықпал етеді. Димаштың репертуарында қазақ, ағылшын, орыс, қытай, француз және басқа тілдердегі әндер бар. Оның ең танымал әндерінің бірі — “Ұмытылмас күн”, сондай-ақ “Дайдидау”.Музыкаға қосқан үлесі үшін ол көптеген марапаттарға, соның ішінде халықаралық беделді сыйлықтарға ие болды. Димаш бүкіл әлем бойынша жанкүйерлерін өзінің концерттерімен қуантуды жалғастыруда, ал оның “Dears” деп аталатын жанкүйерлер армиясы күн сайын толығып келеді. Димаш адам дауысының шексіз мүмкіндіктерін көрсететін бірегей талант иесі.

Дина Нұрпейісова (1861–1955) – қазақтың ұлы домбырашысы, композиторы, Қазақ КСР-інің халық әртісі (1944). Батыс Қазақстан облысының Бекетай құмында дүниеге келген. Бала кезінен музыкалық қабілеттері мен ұстаздық шеберлігімен ерекшеленген Дина Нұрпейісова өзінің өнер жолын ерте бастады. Әкесі, талантты домбырашы бола тұра, қызын өнер әлеміне баулыды. 9 жасында Құрманғазының назарына ілігіп, оның қамқорлығында домбыра тартуды үйреніп, халық әніне деген сүйіспеншілігін оятты.Дина Нұрпейісова – тек орындаушы ғана емес, сонымен қатар туындылардың авторы да болды. Оның алғашқы шығармаларының қатарында Құрманғазының ықпалы айқын көрініс тапты. «Бұлбұл», «Байжұма», «Көгентүп» сияқты күйлері мен шығармалары қазақ музыкасының алтын қорына қосылды. 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс кезінде «Ол алтыншы жыл» («1916») күйін шығарды, бұл сол кездегі халықтың алаңдаушылығы мен сезімін айқын жеткізді.Қазан төңкерісінен кейін Дина Нұрпейісова шығармашылығын одан әрі дамытты. 1937 жылы республикалық орындаушылар байқауына қатысып, 1939 жылы Мәскеуде өткен Бүкілодақтық музыканттар байқауында «Еңбек» атағына ие болды. Бұл кезеңде ол халықтың қуанышы мен үмітін білдіретін «Әсем қоңыр», «Тойбастар», «Сауыншы», «Еңбек Ері» сияқты шығармаларды дүниеге әкелді.Ұлы Отан соғысы жылдарында Дина өзінің жасына қарамастан шығармашылықпен айналысты. Ол отансүйгіштік рухында туындылар жазып, «Ана буйрығы», «Ана ордені», «Жеңіс», «Теңдік» сияқты шығармаларымен халыққа рухани қолдау көрсетті.Дина Нұрпейісова қазақтың аспаптық өнерін дамытуда маңызды рөл атқарды, оның шығармалары қазақ музыкасының классикасына айналды. Оның туындылары Құрманғазы атындағы мемлекеттік қазақ халық аспаптар оркестрінің репертуарына енгізілген, және оның есімі қазақ музыкасының ұлы классигі ретінде тарихта мәңгі сақталды.Дина Нұрпейісова 1955 жылы 31 қаңтарда қайтыс болды, бірақ оның шығармашылығы мен мұрасы бүгінгі ұрпақтарға шабыт беріп, халық өнерін қолдаушыларды әлі де қызықтырып келеді.

Досжан Табылды – қазақстандық балет өнерінің жарқын жұлдызы, дарынды балет әртісі және балетмейстер. Ол өзінің кәсіби шеберлігімен, сахнадағы қайталанбас пластикасымен және өнерге деген ерекше ықыласымен танымал. «Программа» сыйлығының лауреаты атанып, көптеген халықаралық балет байқауларында жеңіске жеткен.1985 жылы Алматыда зиялы отбасында дүниеге келген. Атасы – профессор, жазушы және музыкант, ал ата-анасы – инженерлер. Өнерге деген қызығушылығы бала кезінен байқалып, ол Селезнев атындағы Алматы хореографиялық училищесін үздік тәмамдады.Өз кәсіби жолын Абай атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театрында бастап, кейін Оңтүстік Корея, АҚШ, Жапония, Еуропа және Ресейдің әйгілі сахналарында өнер көрсетті. Ол «Аққу көлі», «Спартак», «Жизель», «Корсар», «Ла Сильфида» сынды классикалық балет қойылымдарындағы басты рөлдерді шебер орындап, көрерменнің ықыласына бөленді.Қазақ өнері мен мәдениетінің дамуына қосқан үлесі үшін «Құрмет» орденімен, Қазақ хандығының 550 жылдығына арналған мерейтойлық медальмен, Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті Қорының марапаттарымен және басқа да ұлттық, халықаралық наградалармен марапатталған.2023 жылы ұзақ жылдарға созылған кәсіби өнер жолынан кейін Досжан Табылды жаңа рухани ізденіске бет бұрып, емшілік пен ішкі үйлесімділікке негізделген жаңа бағытты таңдады. Оның шығармашылық мұрасы мен еңбегі – қазақ балетінің әлемдік деңгейдегі жетістіктерінің жарқын көрінісі.

Дос-Мұқасан — 1967 жылы құрылған аты аңызға айналған қазақстандық вокалды-аспаптық ансамбль. Бұл ұжым қазақстандық эстрадалық музыканың пионері және ел тарихындағы ең ықпалды музыкалық жобалардың бірі болды. Олардың шығармашылығы қазақ халық музыкасының, роктың, поп-музыканың және джаздың элементтерін біріктіреді, бұл олардың стилін бірегей және жаңашыл етті.Ансамбль Қазақ политехникалық институтының студенттерімен құрылды, ал оның атауы негізін қалаушылардың есімдерінің алғашқы буындарынан құралған: Досым Сүлеев, Мұрат Құсайынов, Қарекен Ахметов және Саня Ботпаев. Олардың музыкалық стилі басынан бастап кеңестік топтардан ерекшеленді — олар қазақ ұлттық мотивтерін, заманауи аранжировкаларды және вокалдық үйлесімділікті белсенді түрде қолданды.“Дос-Мұқасан” 1971 жылы студенттік ансамбльдердің Бүкілодақтық фестивалінде жеңіске жеткеннен кейін кеңінен танымал болды. Олардың “Той жыры”, “Қуанышым менің”, “Сағындым сені”, “Жан досым”, “Куә бол” әндері хитке айналды және бүгінгі күнге дейін танымал.1974 жылы ансамбль КСРО-ның ең жақсы вокалды-аспаптық ұжымы болып танылды, бұл оларға бүкіл Одақ бойынша және одан тыс жерлерде белсенді түрде гастрольдік сапарлар жасауға мүмкіндік берді. Олардың шығармашылығы қазақ мәдениеті мен тілінің кең аудитория арасында танымал болуына ықпал етті.Құрамындағы өзгерістерге қарамастан, “Дос-Мұқасан” қазақстандық эстрадалық музыканың символы болып қала береді. Бұл ансамбльдің музыкасы қазақстандық мәдениеттің алтын қорына мәңгілікке енді және тыңдаушылардың жаңа буынын шабыттандырып келеді.

Досхан Жолжақсынов – қазақ киносының және театр өнерінің символына айналған есім. Актер, режиссер, тұлға, ол әр көрінісінде көрермендерге терең сезімдерді жеткізе алатын өнер иесі. Оның рөлдері әрдайым терең драмалық, харизматикалық және темпераментті кейіпкерлерге толы.1951 жылы Шығыс Қазақстанда дүниеге келген. Ақнайман руынан. Өнерге бала кезінен қызығып, 1969 жылы Құрманғазы атындағы өнер институтына оқуға түседі. Оның ұстазы Ұлы Хадиша Бөкеева болды. Бұл кезең оның шығармашылық жолының қалыптасуына шешуші рөл атқарды.1972 жылы ол «Алтын қабырға» пьесасында дебют жасап, сахнаға шықты. Кейін оның есімін танымал еткен рөлдер көп болды: Сматбек, Қазақбай, Сырым, Сәмет, Ақайя... Ол түрлі қаһармандардың тағдырын терең түсініп, көрермендерге сөзсіз сенетіндей жеткізе білді. Оның актерлік шеберлігі шынайылық, ішкі күш пен жарқын темпераментпен ерекшеленеді.Жолжақсынов тек актер ғана емес, сондай-ақ режиссер ретінде де танылған тұлға. Оның кадрды, ырғақты және эмоцияны меңгеруі оны ерекше режиссер ретінде танытады. Ол фильмдерде тек сурет түсіріп қана қоймай, әрбір көріністе терең мағыналар мен естен кетпес образдар жасайды.Мәдениетке қосқан үлесі үшін ол көптеген марапаттарға ие болды, оның ішінде Қазақстанның халық әртісі атағы мен ең жоғары мемлекеттік ордені – «Отан» ордені бар.Бүгінгі күні Досхан Жолжақсыновтың есімі сапаның, ойландыратын және таңдандыратын өнердің белгісі болып табылады. Театрда, кинода, музыкада өмір сүріп, әр рөлге өзінің бір бөлігін салып жүрген жан.

Дулат Исабеков (1942–2025) — қазақ жазушысы, драматург, Қазақстан Еңбек Ері (2022), Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1992).Оңтүстік Қазақстан облысында туған. Әкесі соғыста қаза тапты, ал анасы оны жалғыз өзі тәрбиеледі. С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің филология факультетін бітірген (1966). Қазақ радиосында, журналдар мен баспаларда редактор болып жұмыс істеді, Қазақ теледидарының Бас директоры қызметін атқарды (1990–1992). 1998 жылдан бастап Қазақ мәдениет және өнертану ғылыми-зерттеу институтын басқарды.Алғашқы «Жолда» әңгімесі 1963 жылы жарияланды. Белгілі шығармаларының арасында «Бекет» (1966), «Қара шаңырақ» (1973), «Тіршілік» (1975) повестері мен әңгімелер жинақтары, «Қарғын» романы (1980) бар. Оның шығармалары көптеген тілдерге аударылған, ал «Әпке», «Мұрагерлер», «Кішкентай ауыл» пьесалары Қазақстан театрларында және шетелдерде қойылған. Оның сценарийлері бойынша «Зүмрат» (1975), «Жусан» (1986), «Өмір» (1996) фильмдері түсірілді.Халықаралық ПЕН-клуб сыйлығының лауреаты, «Тарлан» сыйлығының (2007), Лев Толстой медалінің иегері. Оның шығармалары Ресейде, Еуропа елдерінде және ТМД елдерінде жарияланды. 2017 жылы жазушының 75 жылдығына орай ағылшын тілінде Short Stories және Song of the Swans: Selection of Plays жинақтары жарияланды.Исабековтің 70 жылдығына орай Алматыда халықаралық фестивалі өтті, оған Қазақстан, Ресей, Болгария, Түркия және басқа елдердің театрлары қатысты. Оның пьесалары Лондон, Санкт-Петербург, Душанбе және Омбы қалаларында қойылды.Дулат Исабеков 2025 жылы 21 ақпанда Алматы қаласында 82 жасында дүниеден өтті.

Ермек Бекмұхамедұлы Серкебаев (1926 жылы 4 шілде – 2013 жылы 16 қараша) — аты аңызға айналған қазақ опера әншісі (баритон), актер, педагог, КСРО халық әртісі, Қазақстанның ең көрнекті вокалистерінің бірі. Оның есімі қазақ опера сахнасының символына айналды, ал оның дауысы республикадан тыс жерлерде де көрермендерді баурап алды.Петропавл қаласында дүниеге келген. Бала кезінен музыкаға деген сүйіспеншілігін көрсетіп, Алматы консерваториясында оқып, 1951 жылы бітірді. Сол жылдан бастап Абай атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театрының солисі болды, онда ұлттық және әлемдік классикалық операларда жетекші партияларды орындады.Әнші «Абайдағы» Абай, «Біржан мен Сарадағы» Сарым, «Ер Тарғындағы» Онан, сондай-ақ классикалық рөлдер — «Евгений Онегиндегі» Евгений Онегин, «Севилья шаштаразындағы» Фигаро, «Травиатадағы» Жермон партияларын орындап, әлемдік атақ-даңққа ие болды. Оның орындауы мәнерлілігімен, эмоционалды тереңдігімен және виртуозды вокалдық техникасымен ерекшеленді.Ермек Серкебаев ұлы әнші ғана емес, сонымен қатар талантты актер болды. Ол киноға түсіп, «Біздің сүйікті дәрігеріміз», «Шабарман шабады» фильмдерінде басты рөлдерді сомдады, ал оның экрандағы бейнелері оның музыкалық мұрасын толықтырды.Ерен еңбегі үшін оған КСРО халық әртісі (1959), КСРО Мемлекеттік сыйлығы (1977), «Отан» ордені және көптеген басқа да марапаттар берілді. Әнші 40 жылдан астам уақытын сахнаға арнады, ал мансабын аяқтағаннан кейін мәдениет және педагогика саласында жұмыс істеп, вокалистердің жаңа буынын тәрбиеледі.Оның дауысы, өнері және музыкаға деген адалдығы оны қазақ опера сахнасының аңызына айналдырды. Бүгінде әнщінің шығармашылығы шеберліктің эталоны және оның Қазақстан мәдениетінің дамуына қосқан үлесі - өлшеусіз.

Ернар Садырбаев, сахнада Әміре деген лақап атымен танымал, — қазақстандық әнші, 1995 жылы 12 қаңтарда Қостанайда дүниеге келген. Кішкентай кезінен бастап музыкалық қабілетін көрсетіп, музыка мектебінде оқыды және қалалық конкурстарға қатысты. Мектепті бітіргеннен кейін Алматыдағы Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясына оқуға түсіп, онда музыкалық білімін жалғастырды.2011 жылы Ернар «Алтын микрофон» халықаралық конкурсында бас жүлдені жеңіп алды. 2018 жылы ол «Славян базары» халықаралық конкурсында жеңіске жетіп, үлкен танымалдыққа ие болды. 2021 жылы Ресейде «Голос» шоуына қатысып, Стиви Уандердің «Part-Time Lover» әнін орындап, барлық төрт төрешінің орындықтарын бұрып, нәтижесінде Дима Биланды тәлімгер ретінде таңдады. Ернар R&B, босанова, поп-классика және поп жанрларындағы әндерді орындауымен танымал. Ол сонымен қатар Миландағы «Экспо-2015» халықаралық көрмесіне қатысып, көптеген халықаралық конкурстардың лауреаты атанды. 

Есентугел Баймұханбетұлы Елеукен – Қазақстанның танымал тележүргізушісі, КВН ұйымдастырушысы және продюсері. Ол 1973 жылдың 5 желтоқсанында Ақтөбе облысының Шалқар ауданында дүниеге келген.Есентугел Елеукен 1996 жылы Қазақ химико-технологиялық институтын «Автоматтандыру технологиялық процестер мен өндірістер» мамандығы бойынша бітірген. Өзінің еңбек жолын ғылыммен байланысты бастаған ол, 1996-1999 жылдары Казах химико-технологиялық институтында «Биоэкология» кафедрасында зерттеуші-стажер болып қызмет атқарды.Оның шығармашылық және кәсіби өміріндегі басты кезеңдер 1998-2002 жылдары «Юмакс» радиосының қазақ редакциясының бас редакторы болып жұмыс жасаған кездерге тұспа-тұс келеді.2005-2018 жылдар аралығында Есентугел Елеукен Қазақстандағы ең үлкен жастар ұйымдарының бірі «Қазақстан КВН одағы» республикалық жастар қоғамдық бірлестігінің президенті болды. Сонымен қатар, ол 2006-2008 жылдар аралығында «КТК» телеарнасында арнайы бағдарлама жетекшісі болып, жастарға арналған көптеген жобаларды басқарды.2018 жылдан бастап Есентугел Елеукен «Tamasha TV» телеарнасының директоры қызметін атқарып келеді. Оның жетекшілігімен осы телеарна Қазақстандағы ұлттық юмор мен көңіл көтеретін бағдарламалардың дамуына үлкен үлес қосты. Сонымен қатар, ол еліміздің жастар арасында ең танымал әзіл-сықақ жобасы «Жайдарман» бағдарламасының негізін қалаушы әрі жүргізушісі ретінде кеңінен танымал.Есентугел Елеукен Қазақстандағы жайдарман мәдениетінің дамуына зор үлес қосып, көптеген талантты комиктер мен өнерпаздардың мансап жолын бастауларына мүмкіндік берді. Оның жетекшілігімен Қазақстанда жайдарман және әзіл-сықақ өнері жоғары деңгейде дамып, көптеген жастарға шабыт беруде.

Ескендір Хасанғалиев – мыңдаған қазақстандықтардың жүрегінен орын алған әнші. Оның әндері елдің мәдени кодының бір бөлігіне айналып, жүректерді жылулыққа, лирикаға және отанға деген терең сүйіспеншілікке толтырады.1940 жылы Батыс Қазақстан облысының Батпақкөл атты шағын ауылында дүниеге келген ол бала кезінен халық музыкасын бойына сіңіріп өсті. Лирикалық баритонға ие Ескендір Хасанғалиев әр жүректен орын тапқан музыка жазды.1961 жылы ол өзінің алғашқы «Анаға сәлем» әнін жазды, содан бері оның композиторлық жолы басталды. Оның шығармашылығында 200-ден астам ән, романс және хор шығармалары бар, олардың арасында «Асыл арман», «Сағындым сені», «Есіңе ал» және, әрине, туған жерге деген сүйіспеншіліктің нағыз гимніне айналған «Атамекен» әні бар.

Жамал Омарова – қазақтың атақты әншісі, халық жүрегінде мәңгілік сақталып қалған үн. Оның дауысы кең байтақ қазақ даласында естіліп, әр адамның жүрегін тербетті, жанына жылу мен жеңіл мұң сыйлады. Ол тек ән салумен шектелмей, әрбір нотасында халқына деген мақтаныш пен Туған жерге деген сүйіспеншілік сезімін жеткізді.Жамал Омарова 1912 жылы Кауфманская стансасында ауқатты фабрика иесінің отбасында дүниеге келген. Өмірдің қиын сынақтарына қарамастан, оның сабырлылығы мен таланты ерте бастан таныла бастады. Оқушы кезінен Құрманбек Жандарбековтің назарын аударған ол 1925 жылы Ташкентте өткен Орта Азия балалар олимпиадасында бас жүлдені жеңіп алды. Бұл сәт оның музыкалық және сахналық карьерасының негізін қалады.1934 жылы Алматыға көшіп келіп, Қазақ радиосында жұмыс істей бастады. Театр сахнасында өнер көрсетіп, "Қыз-Жібек", "Шұға" сияқты шығармаларда басты рөлдерді сомдады. 1936 жылы Мәскеудегі қазақ өнерінің бірінші онкүндігінде өнер көрсетіп, кеңінен танылды. Оның дауысы Үлкен театрдың сахнасында естіліп, көрермендер оны қайта-қайта сахнаға шақырды.Жамал Омарова 1939 жылы Мәскеуде өткен Бүкілодақтық эстрада әртістерінің байқауында жүлделі орынға ие болып, 1940 жылы Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген әртісі, ал 1943 жылы халық әртісі атанды. Соғыс жылдарында жауынгерлерге өнер көрсетіп, майданда ән салып, олардың рухын көтерді. Оның даусы блиндаждарда, ауруханаларда, кемелерде естіліп, жауынгерлер үшін үлкен жігер көзі болды. Калинин крейсерінде "Қараторғай" әнін үш рет қатарынан тыңдап, олардың жүректерінде терең із қалдырды.Соғыс аяқталған соң, Жамал Омарова өзінің шығармашылық жолын жалғастырып, Кеңес Одағы бойынша гастрольдік сапарларға шығып, Қытай мен Моңғолияда концерттер берді. Оның репертуарында он бес тілде орындаған екі жүзден астам шығармалар бар. Оның әндері тек Қазақстанда ғана емес, басқа елдерде де үлкен танымалдылыққа ие болды. Атақты "Менің Қазақстаным" әні кейінірек Мемлекеттік Әнұранға айналды.Жамал Омарова жай әнші емес, ол бүкіл дәуірдің символы болды. Оның дауысы әр үйде естіліп, әндері халық арасында жатқа айтылды. Оның концерттері аншлагпен өтті, және бүгінгі күні де оның орындауындағы әндер біздің жүрегімізді тебірентіп, мәңгілік қымбатты болып қалды. Жамал Омарова – қазақ өнерінің нағыз жауһары, мәңгілік құнды мұрасы.

Жанар Дұғалова – қазақстандық әнші және актриса, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, «Түрквизия-2014» халықаралық байқауының жеңімпазы. Оның таланты мен әсем дауысы оны елдің ең танымал әртістерінің біріне айналдырды.1987 жылы 18 қаңтарда Қызылордада дүниеге келген. Балалық шағының бір бөлігін Таллинде өткізді, бірақ көп ұзамай отбасы Қазақстанға оралды. Музыкалық қабілеті ерте жастан байқалды – 6 жасында «Әнші балапан» вокалдық байқауының жеңімпазы атанды, ал 10 жасында Роза Рымбаевамен дуэт айтты. Жанар мансабында түрлі музыкалық байқауларда 70-тен астам марапатқа ие болды.Музыкалық мектепті фортепиано класы бойынша бітірді, содан кейін Алматы музыкалық колледжінде оқыды. Кейінірек түстіМәскеудегі ГИТИС-тің эстрада факультетіне оқуға түсіп, оны үздік дипломмен бітірді.2012 жылдан 2014 жылға дейін танымал қазақстандық «КешYou» қыздар тобының мүшесі болды. 2014 жылы Қазақстан атынан «Түрквизия» байқауына қатысып, «Ізін көрем» әнімен жеңіске жетті. Көп ұзамай Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері атағын алды.Бүгінде ол өз шығармашылық қызметін жалғастыруда, жанкүйерлерін жаңа әндерімен және жобаларымен қуантуда.

Жандарбек Мәлібеков – Қазақстан тарихында өз орны бар, дарынды сәулетші және суретші. 1942 жылы Қызылорда облысында дүниеге келген, Ташкент политехникалық институтының сәулет факультетін бітіріп, өмірін дизайн мен қала құрылысына арнаған.Оның ең танымал еңбектерінің бірі – Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасын жасау. Бұл туынды елдің ұлттық бірегейлігін білдіретін символға айналды. Мәлібековтің кәсіби жолы Қазақстандағы сәулет институттарында және Өзбекстанның түрлі резиденттік құрылыс жобаларында жұмыс жасаумен байланысты. Ол Ферғана, Әндіжан, Самарқанд сияқты қалаларда сәулеттік жобалармен айналысқан.Жандарбек Мәлібеков тек сәулет өнерімен ғана шектеліп қалған жоқ, сонымен қатар ғылыми және педагогикалық қызметке де белсенді түрде араласқан. Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде өзінің алған білімін болашақ ұрпаққа жеткізіп, білім беру ісінде үлес қосты.Оның сәулет пен өнер саласындағы ерекше жетістіктері үшін көптеген марапаттарға ие болды, оның ішінде 1-дәрежелі «Барыс» ордені, «Құрмет» ордені, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығы және Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері атағы бар.Жандарбек Мәлібековтің жұмысы тәуелсіз Қазақстанның сәулет өнері мен символизміне ұлттық дәстүрлер мен заманауи көзқарастың үйлесімін көрсетеді. Оның шығармашылығы қазақ сәулет өнерінің дамуына зор үлес қосты.

Жәмилә Серкебаева – жоғары өнермен және музыкалық жанрлардың көп қырлылығымен байланысты көрнекті скрипкашы. Оның шығармашылығы классиканы, этникалық музыканы, джазды, рокты, попты және тіпті кантриді біріктіреді, бұл оны қазақстандық сахнаның ең жарқын өкілдерінің бірі етеді.Оның шеберлігі Қазақстанда ғана емес, одан да тыс жерлерде мойындалды. Халықаралық конкурстардың лауреаты, Нью-Йорк джаз фестивалін қоса алғанда, беделді фестивальдердің қатысушысы,Монте-Карло, Париж, Бельгия және Сингапурдағы музыкалық форумдар, Жәмилә өз елінің нағыз мәдени елшісі атанды. Оның өнер көрсетулері әлемдік аудиторияға қазақ музыкасының байлығын көрсетеді, ал ойынның қайталанбас стилі, импровизация еркіндігі және сахналық тартымдылығы әрбір концертті бірегей етеді.Жәмиләнің скрипкасы Еуропадан Америкаға дейінгі әлемнің ең жақсы алаңдарында ойнады. Ол Алматы әкімінің концерттік оркестрінің және қала гарнизонының әскери оркестрінің солисті. Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері және Нью-Йорк джаз қауымдастығының мүшесі, ол музыканы орындап қана қоймайды, сонымен қатар дәстүрлер заманауи трендтермен өрілетін жаңа музыкалық кеңістік жасайды.Оның мансабындағы ең жарқын сәттердің бірі – Алматыдағы Республика сарайындағы жеке концерті, оның шарықтау шегі аты аңызға айналған Дидье Маруанимен бірге өнер көрсету болды. Бұл шоу Жәмилә Серкебаеваның халықаралық деңгейдегі әртіс ретіндегі мәртебесін растай отырып, әлемдік деңгейдегі нағыз музыкалық құбылыс болды.

Жүрсін Ерман – қазақ мәдениетіндегі танымал тұлға, ақын, публицист, тележүргізуші және қазіргі айтысты ұйымдастырушы. 1951 жылы Ұлытау ауданының Құрайлы ауылында дүниеге келген. Оның кәсіби жолы қазақ журналистикасы және теледидарымен тығыз байланысты.Қазақ мемлекеттік университетінің журналистика факультетін бітіргеннен кейін «Октябрь туы» газетінде жұмыс істеп, кейін Жезқазған теледидарын басқарды. 1982 жылы Қазақ республикалық теледидарының бас редакторы болып, 10 жыл бойы ұлттық телехабарлардың дамуын анықтады.Ол әр жылдары «Қазақ әдебиеті», «Қазақ мемлекеті», «Қазақстан қанаты» газеттерінің редакцияларында маңызды қызметтерді атқарды, «Жұлдыз» журналының поэзия бөлімінің меңгерушісі болды.2003 жылдан бастап Еуразия ұлттық университетінде, кейін «Қазақстан» телерадиокорпорациясында басшылық қызметтерде жұмыс істеді.Жүрсін Ерман айтыстың дамуына өлшеусіз үлес қосып, дәстүрді жаңғыртып, оны танымал жанрға айналдырды. Оның күшімен айтыс қайтадан қазақ мәдениетінде маңызды орын алып, миллиондаған көрермен жинады.

Жүсіпбек Елебеков – халық ән өнерін сақтауға және насихаттауға өмірін арнаған көрнекті қазақ әншісі. Оның бірегей дауысы, терең түсіндірмесі және жүрек тебірентер орындауы оны қазақ музыкасының аңызына айналдырды.1904 жылы Қарағанды облысында дүниеге келген ол бала кезінен халық әндері мен дәстүрлерінің ортасында өсті. Ұлы шеберлердің шәкірті бола отырып, қазақ вокал өнерінің үздік үлгілерін сіңірді. Елебековтің репертуарына Сегіз сері, Біржан сал, Ахан сері, Мәди, Ыбырай және басқа да әйгілі халық композиторларының шығармалары кірді. Оның арқасында бұл әндер кемелдікке жетіп, жаңа ұрпаққа жетті.Әлемдік сахнада қазақ музыкасын алғаш орындаушылардың бірі Әміре Қашаубаев "Жүсіпбектей халық әндерін керемет орындайтын қазіргі әншіні білмеймін!" - деген екен.1931 жылдан бастап Елебеков театр сахнасында өнер көрсете бастады, ал 1933 жылы Қазақ музыкалық театрының (қазіргі Абай атындағы мемлекеттік академиялық опера және балет театры) солисі атанды. Оның «Қыз Жібек», «Айман – Шолпан» және «Еңлік-Кебек» спектакльдеріндегі әсерлі образдары Қазақстан өнерінің алтын қорына енді.1942 жылы Қазақ КСР Халық әртісі атағын алды, ал оның еңбегі Ленин ордені және Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығын қоса алғанда, жоғары мемлекеттік наградалармен марапатталды.Жүсіпбек Елебеков орындаушы ғана емес, ұстаз да болған. 1967–1977 жылдары халықтық вокалдан сабақ беріп, жаңа әншілер буынын тәрбиеледі. Оның шәкірттерінің арасында Қайрат Байбосынов пен Жәнібек Кәрменов сияқты қазақ сахнасының жұлдыздары бар.Ұлы орындаушының есімі мәңгі ел жадында. 1994 жылдан бастап Қарағанды облысында оның атындағы конкурс өткізіледі, ал Алматыда оның есімімен эстрада-цирк колледжі аталды, оның жанында 2011 жылы ескерткіш орнатылды.Жүсіпбек Елебеков бай мұра қалдырды және оның дауысы қазақ өнері тарихының бір бөлігі болып мәңгі қалады.

Жұмекен Сабырұлы Нәжімеденов (1935–1983) – қазақ жазушысы, ақын, аудармашы және Қазақстанның қазіргі Әнұранының сөзінің авторы. Ол Атырау облысының Қолаққызы ауылында дүниеге келген. Ата-анасының ерте қайтыс болуына байланысты, Жұмекен атасының тәрбиесінде өсіп, сөз өнеріне, тарихқа және қазақтың салт-дәстүріне деген сүйіспеншілігін қалыптастырды.Нәжімеденов 1956–1959 жылдары Қазақ мемлекеттік консерваториясында білім алған, кейін редакторлық қызмет атқарды және “Жазушы”, “Мектеп” баспаларында, сондай-ақ “Лениншіл жас” газетінде жұмыс істеді. Қазақстан Жазушылар одағының әдеби кеңесшісі болды.Оның әдеби шығармашылығы «Балауса» (1961) жинағынан басталып, «Жоқ, ұмытуға болмайды» және басқа сегіз поэзиялық жинақпен жалғасты. Сонымен қатар, Нәжімеденов прозамен де айналысқан, оның атақты үш романы бар: «Ақ шағыл» (1973), «Кішкентай» (1975) және «Даңқ қалам дақпырт» (1978). Оның шығармалары қазақ әдебиетінің биік шыңдарына көтерілген.Жұмекен Нәжімеденов қайтыс болғаннан кейін де оның өлеңдері, әңгімелері, мақалалары мен аудармалары жарық көрді. Оның шығармалары бірнеше тілдерге аударылған, және өзі белгілі орыс ақындарының өлеңдерін қазақ тіліне аударған.1956 жылы Шәмші Қалдаяқовтың музыкасына жазылған «Менің Қазақстан» әнінің сөздерін жазып, ол тез танымал болды. 2006 жылы бұл ән Қазақстанның Мемлекеттік Әнұраны болып бекітілді. Нәжімеденовтің шығармашылық мұрасы қазақ әдебиетінің ажырамас бөлігі болып табылады.

Ілияс Жансүгіров – қазақтың көрнекті жазушысы, ақыны және ағартушысы, 20-ғасырдың ұлттық әдебиеті мен мәдениетінің дамуына зор үлес қосқан тұлға. Оның шығармалары қазақ халқының рухани әлемінің, тарихының, салт-дәстүрлерінің айнасы болды.Жансүгіров тек талантты ақын ғана емес, сондай-ақ ұлттық мәдениетті терең зерттеуші ретінде танымал. Оның «Күй» мен «Күйші» өлеңдері өнер домбырасын дәріптеуге арналса, «Құлагер» поэмасы көшпенділер өмірінің нағыз энциклопедиясына айналды. Бұл шығармасында автор Ақан Серінің трагедиясын ғажап лиризммен жеткізді, оны қазақ халқының мәдениетін, сенімін жоғалтқан кезде де айқын білдірді.Ілияс Жансүгіров көркем әдебиетпен қатар оқу-ағарту жұмыстарымен де айналысып, қазақ әдебиетінің өркендеуіне ықпал етті. Ол оқулықтар жасады және әлемдік классиктердің шығармаларын қазақ тіліне аударды, мысалы, Пушкин, Лермонтов, Некрасов, Маяковский, Гейне мен Гюго шығармаларын қазақ оқырманына таныстырды. Сонымен қатар, Қазақстан Жазушылар одағының бірінші төрағасы болып, көптеген танымдық бағдарламалар мен фольклор жинақтарын дайындауға атсалысты.Өкінішке орай, Ілияс Жансүгіровтің өмірі сол дәуірдің көптеген талантты қазақ зиялылары сияқты қайғылы түрде аяқталды. Ол қамауға алынып, 1938 жылы атылды. Сол кезеңдегі саяси репрессиялар оның шығармаларын халық жадынан өшіруге тырысты, бірақ оның өлеңдері мен поэмалары, қайғылы тағдырына қарамастан, репрессия жылдарынан аман өтіп, қазақ әдебиетінде өшпес із қалдырды.Бүгінде Ілияс Жансүгіров есімі қазақ әдебиеті тарихында лайықты орын алады, оның шығармашылығы қазақ халқының мәдениеті мен әдебиетіне үлкен үлес қосты.

Көпен Әмірбек – қазақ сатирасы мен журналистикасының көрнекті өкілі, өткір тілді сатирик, қоғам қайраткері. Ол 1950 жылы 29 наурызда дүниеге келіп, күлкі арқылы қоғамдағы өткір мәселелерді көтере білген қаламгерлердің бірі болды.Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін 1974 жылы тәмамдап, кейін Владивостоктағы екі жылдық әскери партия училищесінде білімін жалғастырды. 1975 жылдан бастап шығармашылық қызметке бет бұрып, қазақ баспасөзінде өзіндік қолтаңбасын қалдырды. Ол «Қазақ әдебиеті» және «Егемен Қазақстан» газеттерінде, сондай-ақ «Білім және еңбек», «Ара – Шмель» журналдарында жұмыс істеп, қазақ сатирасының дамуына үлкен үлес қосты. Сонымен қатар, Қазақстанның Бас прокуратурасы мен Жоғарғы сотында баспасөз хатшысы қызметін атқарды.Көпен Әмірбек «Ара» журналын басқарды, Қазақ радиосы директорының орынбасары, Қазақстан Жазушылар одағының сатира кеңесінің төрағасы болды. Оның шығармашылығы Мәскеу мен Ташкентте өткен Бүкілодақтық жас сатириктердің байқауларында жоғары бағаланып, лауреат атанды (1980).Ол «Аты жоқ кітап», «Алып», «Тілім қышып барады», «Қысыр әні», «Ауызбастырық», «Мың бір мысал», «Немеңе жетісіп, басыңнан күлесің?», «Қойшыдан сарайдағы патшаға дейін» атты сатиралық жинақтарын жарыққа шығарды. Оның шығармалары – қоғамның көлеңкелі тұстарын әжуамен әшкерелеген өткір туындылар.Көпен Әмірбек – қазақ сатира театрының дамуына да айрықша үлес қосқан тұлға. Ол «Тамаша» әзіл-сықақ театрының белсенді авторларының бірі болып, кейіннен «Көпен келе жатыр!» атты жеке сатира және пародия театрының негізін қалады.Өткір қаламы мен шынайы сатирасының арқасында Көпен Әмірбек қазақтың ең сүйікті сатириктерінің бірі болып қалды. Оның мұрасы – халықтың шынайы күлкісі мен терең ойына айналған баға жетпес қазына.

Қадір Мырза Әли (1935–2011) — Қазақстанның халық жазушысы, тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш ақыны. Ол өз шығармашылығында ұлттық рухты, қазақ әдебиетінің дәстүрін сақтап, сонымен қатар жаңа заманауи ойларды енгізді. Оның әдеби мұрасы қазақ халқының мәдениетіне қосылған маңызды үлес болып табылады.Қадір Мырза Әли әдебиетке кішкентай кезінен қызығушылық танытқан. 11 жасында алғашқы өлеңін жазып, өз жолын бастаған. 1958 жылы Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің филология факультетін бітіргеннен кейін, ол журналист және редактор ретінде түрлі басылымдарда еңбек етті, соның ішінде "Балдырған", "Жұлдыз", "Жазушы" журналдары бар.Қадір Мырза Әли әдеби-сын және балалар әдебиетіне қосқан үлесі үшін кеңінен танымал. Оның шығармалары 5 тілге аударылған. Оның еңбектерінің арасында «Көктем», «Ой орманы», екі томдық «Домбыра», «Қызыл кітап» сияқты маңызды кітаптар бар. Сонымен қатар, оның өлеңдері мен прозасы орыс тіліне де аударылып, 13 кітап болып жарық көрген.1992 жылы Қадір Мырза Әли Ұлттық саясат комитетінің төрағасының орынбасары қызметіне тағайындалып, республиканың қоғамдық өміріне белсене араласты. 2010 жылы оның 75 жылдық мерейтойына орай 20 томдық шығармалар жинағы жарық көрді.Қадір Мырза Әли қазақ әдебиетіндегі орны мен маңызы зор тұлға, оның шығармалары әлі де көпшілік жүрегінде мәңгілік орын алады.

1950-1990 жылдар аралығында Ләзиза Аймашева қазақ телевизиясының дамуына зор үлес қосып, ұлттық мәдениеттің нағыз жанашырына айналды. Алматы медицина институтын бітіріп, дәрігерлік жолды таңдаған ол кейін шығармашылыққа ден қойып, қазақ теледидарының алғашқы дикторы атанды.Ләзиза Аймашеваның дауысы әр отбасыға таныс еді – оның экраннан естілген жылы сөздері тыңдармандарды баурап алды.Өзінің кәсіби шеберлігі мен талантының арқасында ол қазақ телевизиясының жаңа биіктерге шығуына ықпал етті.Ләзиза Аймашеваның шығармашылық мұрасында ел тарихында із қалдырған жұмыстар бар. Олардың арасында Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 20 жылдығына арналған 20 сериялы деректі фильм, сондай-ақ «Алтын жұлдызды батыр», «Маңғышлақ» хабарлары қазақ теледидарының «Алтын қорына» енді. Оның басшылығымен «Кино туралы әңгімелер», «Киноклуб-саяхат», «Табиғат және біз» сияқты көрермендердің сүйіспеншілігіне бөленген танымал бағдарламалар жасалды.Ләзиза Аймашева – тележурналистиканың дамуына өлшеусіз үлес қосқан және көптеген кәсіби дикторларды тәрбиелеген көрнекті тұлға. Жарық жұлдыз Қазақстан Журналистер одағы сыйлығының лауреаты атанды.

Қазанғап Тілепбергенұлы – әні ғасырлар бойы тыңдармандардың жүрегін тербеткен қазақтың ұлы күйшісі. 1854 жылы Арал теңізінің батысындағы Ақбауыр қаласында дүниеге келген. Бала кезінен домбыра үніне әуестеніп, оның талантын байқаған әкесі оған арнайы аспап жасап беріп, бұл жас музыканттың шығармашылық жолының басталуы болды.Қазанғаптың алғашқы күйі «Бай ат» 1875 жылы жазылды. Ол бүкіл Қазақстанды аралап, халық музыканттарымен кездесіп, өз техникасы мен стильін байытты. Оның күйлері өмір, адамның қадір-қасиеті, табиғаттың әсемдігі мен күрделі тарихи оқиғалар туралы философиялық толғаулар болып табылады. Қазанғаптың шығармаларында трагедиялық сәттер мен айтыстар көрініс табады, оның «Айтыс», «Менің дәуірім», «Қызыл керуен» секілді күйлері қазақ халқының рухани әлемін, сол кездегі тарихи оқиғаларды ашып көрсетеді.Қазанғаптың музыкалық мұрасы өте бай, ол 120-дан астам күй шығарған. Оның күйлері оркестрлерде орындалады, сондай-ақ концерт сахналарында жиі орындалады. Көптеген музыкалық колледждер мен өнер мектептері оның есімімен аталады. Қазанғаптың күйлері қазақ даласының үні, азабы, қуанышы мен мәңгілік даналығының көрінісі болып табылады.

Қалибек Қуанышбаев (1893–1968) – Қазақстанның кәсіби театр өнерінің негізін қалаушылардың бірі, КСРО халық әртісі (1959). Ол Қазақстанның мәдени өміріне зор ықпал еткен тұлға.Қалибек Қуанышбаев 1893 жылы Қарқаралы ауданындағы Сарытау болысында дүниеге келген. 1916 жылы Белоруссиядағы қорғаныс құрылыстарында жұмыс істеп, кейін Омбыдағы тері зауытында және мал шаруашылығында қызмет атқарған. Қазан төңкерісін қолдап, біраз уақыт ауылдық кеңесті басқарған.Сахналық қызметі 1920 жылдары басталды. Алғашқы өнерін Қоянды жәрмеңкесінде халық әзілкеші ретінде көрсетіп, кейіннен қазақ театрының дамуына үлкен үлес қосты. Қалибек Қуанышбаев 1928 жылы Алматыға көшіп келіп, М. Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрында 1964 жылға дейін жұмыс істеп, 150-ден астам рөлді сомдады.1937 жылдан бастап ол киноға түсе бастады, радио мен сахнаға пьесалар, сатиралық әңгімелер мен өлеңдер жазды. Оның «Түйреуіш» және «Шаншарлар» жинақтары кеңінен танылды. 1943 жылы Бүкілодақтық большевиктер коммунистік партиясына мүшелікке қабылданды. 1959 жылы КСРО халық әртісі атағын алды.Қалибек Қуанышбаев 1968 жылы 7 маусымда қайтыс болды. Оның есімі Астанадағы Қазақ мемлекеттік академиялық музыкалық-драма театрына беріліп, ол Қазақстанның мәдениет тарихында маңызды орын алады.

Қорқыт ата – VIII ғасырда Сыр бойында бұрынғы Жанкент қаласы маңында өмір сүрген батыр, атақты ақын, асқан күйші. Сонымен бірге ол туралы көптеген аңыздар сақталған. Ел аузындағы аңыздарда Қорқыт ата мәңгі өлмейтін өмір іздеуші, мәңгілік өмір үшін қайтпас күрескер сипатында айтылады. Бірақ ол өмірінің соңында өлмейтін нәрсе жоқ екен деген пікірге келеді. Енді Қорқыт ата мәңгілік өмірді қобыз сарынынан іздейді екен. Ұлы күйшіге өзі іздеген мәңгілік өмір оның өнерінде сияқты көрінеді. Ол күйлерін толласыз тартып, дүниеден өтеді. Өзі өлгенмен артында күйлері, ұлғатты сөздері қалады. Ал әдебиет тарихында деректі түрде Қорқыт ата кітабы бар. Қорқыт ата кітабы осы күнге дейін Дрезден қаласында он екі жырдан тұратын қолжазба күйінде және Италияда алты жырдан тұратын қолжазба күйінде сақталып келеді. Қорқыт ата кітабын VIII ғасырларда және одан да бұрын туған аңыздардың жинағы деуге болады. Оларды жыр түрінде жазған-Қорқыт ата. Кітапта қазақ халқының құрылуына тікелей қатысы бар, тарихта белгілі оғыз тайпаларының тағдырына байланысты оқиғалар баяндалады. Қорқыт ата кітабы мынадай жырлардан тұрады: – Дерсе хан ұлы Бұқаш туралы жыр, – Қазан бектің ауылын жау шапқаны туралы жыр, – Оғыз қаған жыры т. б. Қорқыт ата кітабының жырлары оғыз тайпасының туған жерін, елін сыртқы жаулардан қорғау үшін қан майданға шыққан алып батырларының ерлігі туралы толғайды.

Құдайберген Сұлтанбаев – көрнекті қазақстандық актер, театр педагогы және қоғам қайраткері, оның есімі отандық мәдениет тарихына мәңгілікке жазылды. Оның театр, кино және юмор жанрын дамытуға қосқан үлесі баға жетпес.Ол 1974 жылы Қазақ мемлекеттік өнер институтының актерлік факультетін бітіргеннен кейін М. Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрының актері атанды. Театрда ол 20 жылға жуық жұмыс істеп, көрермендердің сүйіктісіне айналған жарқын сахналық образдар жасады.Құдайберген Сұлтанбаевқа нағыз халықтық танымалдылық "Тамаша" юмористикалық бағдарламасына қатысуының арқасында келді, онда ол тек ойнап қана қоймай, продюсер ретінде де өнер көрсетті. Оның өткір әзілі, артистизмі және бірегей тұсаукесері оны Қазақстанның ең сүйікті комиктерінің біріне айналдырды.Актерлік қызметінен басқа, ол Қазақ ұлттық өнер академиясында жас таланттарға өз шеберлігін үйретіп, педагогикамен белсенді айналысты.Оның еңбегі көптеген марапаттармен, соның ішінде "Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген әртісі" (1983) және "Қазақстанның халық әртісі" (1996) атақтарымен атап өтілді. 2008 жылы ол өнерге қосқан зор үлесі үшін "Құрмет" орденімен марапатталды.Құдайберген Сұлтанбаев отандық мәдениеттің дамуына зор үлес қосып, өз ісіне адал болудың үлгісін көрсетті.