Тұңғышбай Әл-Тарази

Тұңғышбай Қадырұлы Жаманқұлов (Әл-Тарази) – қазақтың танымал актері, режиссері, театр мұғалімі және өнертану ғылымының кандидаты, профессор. Оның шығармашылығы театр мен кино саласында үлкен орын алады.

Тұңғышбай Жаманқұлов 1974 жылы М. Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрына қабылданып, кейін осы театрда 1993-2001 жылдар аралығында режиссер және көркемдік жетекші қызметтерін атқарды. Сонымен қатар, ол 1974 жылдан бері Алматы қаласындағы түрлі университеттерде оқытушылық қызметпен айналысуда. 1982 жылы Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген әртісі атағына ие болды.

Оның театр сахнасындағы басты рөлдері арасында М. Әуезовтың "Қарагөз" драмасындағы Сырым, Г. Мүсіреповтың "Ақан сері — Ақтоқты" пьесасындағы Жалмұхан, Д. Исабековтың "Ауыл" драмасындағы Демесін, В. Шекспирдің "Юлий Цезарь" драмасындағы Брут, А. Шахимарденнің "Томирис" пьесасындағы Абылай хан бар. Оның актерлік шеберлігі әртүрлі жанрларда көрініс тауып, көптеген көркем фильмдерге түсті.

Тұңғышбай Жаманқұлов 1983 жылы КСРО Кинематографистер одағының мүшесі болды. Ол Қазақстан Республикасы Театр қайраткерлері одағының төрағасы қызметін атқарды. Оның еңбегі жоғары бағаланып, көптеген мемлекеттік марапаттармен марапатталды, олардың ішінде Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығы (1980), "Астана" медалі (1998), ІІ дәрежелі "Достық" ордені (2015), "Мәдениет пен өнерді дамытуға сіңірген еңбегі үшін" Құрмет белгісі (2015), ТМД Парламентаралық Ассамблеясының "Үздік қызметі үшін" медалі (2023), және "Достастық жұлдыздары" лауреаты (2024).

Тұңғышбай Әл-Тарази қазақ театры мен киносының көрнекті тұлғасы болып қалды.