Этнопродукт брендінің негізін қалаушы Әсемгүл Қабелдиновамен сұхбаттың үшінші бөлімінде біз шеберлік сабақтарының тектік жадымен қалай байланысатынын, қазақтың ас дәстүрін қайта пайымдаудың оны сақтап қалуға ғана емес, қайтадан отбасылық өмірдің бір бөлшегіне айналдыруға қалай көмектесетінін сөз етеміз. Сондай-ақ Әсемгүлдің арманын — дәм, мәдениет пен болашақты тоғыстыратын экожүйе құру идеясын талқылаймыз.

Шеберлік сабақтарынан кейін қатысушылар үйренгенін күнделікті өмірде қолдана ма?

— Иә, қолданады. Бұл жай ғана бір күндік сабақ емес. Бұл — ұлттық сананы оятудың бір жолы. Әрбір қатысушы қазы мен шұжықты өзі жасап, үйіне алып кетеді. Біз әрдайым айтамыз:

«Мұны отбасыңа апар. Дәмін ғана емес, мәнін де бөліс».

Осы сәттен бастап әр адам өзімен бірге жай ғана өнім емес, қазақ халқының иісін, жылуын әрі жан дүниесінің лебін ала кетеді.

Бірі — қазыны анасымен бірге пісірген.

Бірі — шұжықты енесіне сыйлаған.

Бірі — күйеуіне ұсынғанда:

«Мұны өзім жасадым», — деген.

Кейін бізге мынандай пікірлер келеді:

«Үйдегілер таңғалды: қазының дәмі мүлде бөлек»,

«Мұндай шұжықты бұрын жемеппіз»,

«Отбасым еңбегімді бағалады»,

«Енді тек сізден аламыз».

Бір қарағанда — жай ғана тағам дайындау. Бірақ жүрекпен жасалса, адам мен оның тамыры арасындағы көпірге айналады.

Ең маңыздысы — бұл әйелдер кейін біздің тұрақты тұтынушымызға айналды. Өйткені олар өнімді жай татып көрген жоқ — жүрегімен қабылдады. Ал жүрекпен қабылданған нәрсе ұмытылмайды.

Бұл — жай ғана тағам емес.

Бұл — жады.

Бұл — құрмет.

Бұл — махаббат.

Бұл — ұрпақтар арасындағы тірі байланыс.

Оны қазақ әйелдері қайта жаңғыртып отыр.

Дәстүрге сүйенесіз. Бірақ оны қазіргі нарыққа қалай икемдейсіз?

— Міндетім — дәуір талабынан қалмай, тамырдан қол үзбеу. Дәстүрді бүгінгі тілмен, бүгінгі форматпен жеткізуге тырысамын.

Қазақтың ас мәдениеті — терең әрі бай. Қазы, шұжық, табақ тарту, қалжа, сыбаға — әрқайсысының өз мағынасы, өз философиясы бар. Адамдар оған қызығушылығын жоғалтқан жоқ. Бірақ оны ұсыну тәсілі өзгеруі керек — қарапайым, жүректен шыққан сөзбен.

Мен ұлттық тағамды Instagram мен TikTok арқылы көрсетемін, шеберлік сабақтарында ұлттық киім элементтерін асханамен байланыстырамын. Қазы мен шұжықты тағам ретінде ғана емес, ананың баласына, келіннің отбасына деген қамқорлығы ретінде түсіндіремін.

Қазіргі тұтынушы — талғампаз. Дәм, сапа, орама, эстетика — бәрі маңызды. Сол себепті мен осының бәрін бір өнімге біріктіруге тырысамын.

Уақытты тоқтату мүмкін емес. Бірақ дәстүрді қайта пайымдап, оны бүгінгі заманға бейімдеуге болады.

Менің мақсатым — дәстүрлі ет тағамдарын дастарханға қайта әкелу. Жай ностальгия емес, тірі мәдениет ретінде. Ол — құрмет тілі. Ол — махаббат тілі. Бұл мен үшін жай кәсіп емес. Бұл — миссия.