Шәкен Айманов атындағы кино мұражайы 2019 жылы толыққанды ашылды. Оның үш залы бар, оның бірі ұлы режиссер және актер Шәкен Кенжетайұлы Аймановтың шығармашылығына толығымен арналған.

Бұл режиссердің ұсақ-түйекке дейін қалпына келтірілген кабинеті.

Үстелдің үстінде түпнұсқа сценарийлер, фильмдерге арналған костюмдердің эскиздері, қара дискілі телефон, тұтқа және тіпті сия сауыт бар. Әрбір экспонат - Шәкен Аймановтың өмірі мен шығармашылық данышпандығы туралы баяндайтын бірегей тарихтың фрагменті. Мұнда сіз тұтандырғыштар, кеңестік белгілер, сондай-ақ пышақтар коллекциясын таба аласыз.

Қабырғаларда Шәкен Кенжетайұлының түсірілімнен фотосуреттері ілулі тұр.

Сондай-ақ түсірілім реквизиттері де бар - «Алдар Көсе» фильмінен алынған аты аңызға айналған асатаяқ.

Назар аударатын басты нәрселердің бірі - үш әдемі домбыра.

Шәкен Аймановтың өмірінің серігіне айналған музыкалық аспап оның тағдырында маңызды рөл атқарды. Дәл домбырадағы шебер ойыны мен аспапқа деген сезімтал қарым-қатынасының арқасында ол «Жамбыл» кинофильмінде басты рөлді алды.

Бастапқыда картинаның режиссері Ефим Дзиган актерлердің сыртқы келбетінің әйгілі ақын Жамбыл Жабаевтың бейнесіне ұқсастығына баса назар аударды. Кастинг барысында сыртқы келбеті ақынның портретіне барынша сәйкес келетін бес кандидат іріктелді.

Шәкен Кенжетайұлын байдың жағымпаз ақын рөліне қарастырды. Оның сыртқы келбеті Жамбылдың бейнесіне сәйкес келмеді, сонымен қатар сынақ кезінде ол 30 жаста болды, ал сценарий бойынша жүз жастағы қарияны ойнау керек болды.

Алайда сынақ кезінде Айманов Абай мен Жамбылдың өлеңдерін жай ғана оқып қана қоймай, мұны режиссердің жүрегін жаулап алған домбыраны әкесіндей сипап, осындай жылылық пен жан дүниесімен жасады. Дәл осы аспапқа деген шынайы сүйіспеншілігі Шәкенді басты рөлге бекітуде шешуші фактор болды.

Мұнда режиссердің аты аңызға айналған шахматтары да бар. Түсірілім арасындағы үзілістерде ол әрдайым шахмат тақтасына отыратын, мейлі ол түсірілім алаңында немесе достарының ортасында болсын.

Мұражайда классикалық шахмат та, Айманов пиджак қалтасында алып жүретін шағын шахмат та бар.

Әрбір зат, мейлі ол тұтандырғыш, қалам немесе тіпті қырыну станогы болсын, мұқият және жылдар бойы метродағы туыстарынан, әріптестерінен және достарынан жиналды. Экспонаттар коллекциясын сақтау және толықтырумен қазақстандық режиссер-қоюшы Ұлжан Қолдауова және КСРО халық әртісі Асанәлі Әшімов айналысты.

Көп жағдайда олардың арқасында Шәкен Айманов залы жеке данышпанның өмірін ғана емес, сонымен қатар тұтас дәуірді көрсетеді.

Кино мұражайы ескі кинотехникасыз және тарихи картиналардан алынған бірегей костюмдерсіз толық болмас еді. Мысалы, «Қыз Жібек» фильмінен алынған камзол, көйлек және сәукеле. Сондай-ақ мұражайда сол кездегі үлкен кинокамералар бар, олардың екеуіне Шәкен Айманов түсірген.

Фотосуреттерден басқа, қабырғаларда ұлы режиссердің картиналарының плакаттары ілулі тұр.

Мұражай директоры және актриса Бақыт Сұлтанова мұражай туралы қызыға әңгімелейді:

«Мұражай ешқашан бос болмайды. Бізге мектеп оқушылары мен студенттер, басқа аймақтардың тұрғындары келеді. Шетелдіктер өте көп, Ресей, Украина, Ұлыбританиядан адамдар келеді. Айманов ведь Отеллоның монологын қазақ тіліне аударып, Англияда Шекспирдің 400 жылдығына оқыған алғашқы адам».

Экскурсияға келген бірінші сынып оқушылары Бақыт-апайды шулы түрде қоршап алды.

«Бұл не, Бақыт-апай?», «Фотосуреттер әдейі қара және ақ па, Бақыт-апай?», «Неге ол жақта аға жас, ал мұнда кәрі?» - деген балалардың дауыстары естілді.

«Түсіндім! - деп айқайлады қызыл күрте киген бала, - Оның жүзі сондай мейірімді, ол бірден менің барлық атам сияқты!»

Шәке́н (Шахкері́м) Кенжетайұлы Айма́нов (1914-1970) - көрнекті қазақ және кеңес кинорежиссері, сценарийші, актер, КСРО халық әртісі (1959). Қазақ кинематографиясының негізін қалаушылардың бірі.

Белгілі жұмыстары:

● Фильмдер: «Атаманның ақыры» (1970), «Төбетейдегі періште» (1968), «Әкелер жері» (1966), «Мұртсыз алдаушы» (1964), «Ән шақырады» (1961), «Біздің сүйікті дәрігер» (1957), «Алтын мүйіз"» (1948)

● Сценарийлер: «Ақсақ құлан» (1968), «Перекресток» (1963)

Жетістіктері:

● Екінші дәрежелі Сталин сыйлығының лауреаты (1952)

● Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1967)

● Ленин, Еңбек Қызыл Ту, "Құрмет Белгісі" ордендерімен марапатталған