qazaq culture

buy tickets

tk
English Қазақша Русский Turkçe 中国语文科 العربية Español Français
/ Makale
KEMANCI BAĞDAT ABİLHANOV’IN KULLANDIĞI ENSTRÜMANT ÜNLÜ USTA G.GUARNERİ’NİN 1685 YILINDA YAPTIĞI KEMANDIR
Müzisyenler dünyasında şöyle bir güzel fikir var. Eşsiz müzik aleti sahibini kendisi bulacaktır. Aynı fikirde Kazakistan'ın Onurlu İşçisi, Astana Opera Tiyatrosu Senfoni Orkestrası'nın ilk kemancısı Bağdat Abilhanov. Bu güne kadar sanatçını arayan enstrümant sesiyle kendisine hayran bırakan İtalyanlı usta Joseph Guarneri'nin 1685 yılında yaptığı kemandır. Müzisyene göre sanatçı bütün kariyerinde pek çok enstrüman kullanmış, fakat bu kemana olan aşkısı özeldi.

Guarneri keman enstrüman’ın özelliği hakkında sanatçı şöyle açıklıyor: "Bildiğim karadıyla Strdivarius ve Guarneri kemanları gümüş tonludur. Çok güçlü tınıya sahip enstrümanlardır. Stradivarius’in sesi hazırdır, aradığınız bir makinedir, her şeyi dokunduğunuzda kendisi verir. Guarneri kemanını öğrenmek için çok çaba göstermelisiniz. Bana göre bu erkeklere ait bir enstrüman gibi. Enstrümanın karakteristik özelliği güzel bir sese sahiptir. Bunu üretmek için kişinin olağan üstü çalışma gücüne ve çabaya ihtiyacı vardır."



Guarneri, İtalyan yayı çalgılarının arasında en çok dikkat çeken ünlü bir ailesidir. Eskiden bir tüccar Niccolo Paganini'ye o zamanlar pek bilinmeyen usta Guseppe Guarneri'den bir keman almasını önerdi. Büyük müzisyen Guarneri'nin kemanına aşık oldu, onun sesini çıkarmaya harcayan gücünden dolayı "top" olarak nitelendirdi ve onu memleketi Cenya'ya miras olarak getirmiş. Böylece Niccolò Paganini, Guarneri adının yaygınlaşmasında büyük katkısı var. Tarih açısından bakarsak, Kreisler, Heifez, Stern, Kogan ve Milştein gibi büyük kemancılar Guarneri ailesinden kemanlar çalmayı tercih ediyorlardı.

«Astana Opera» tiyatrosı’nın şefi Ruslan Baymurzin guarneri keman özelliği hakkında şöyle açıklıyor: "Her orkestrada bu kadar özel ve nadir enstrümanlar bulunmaz. Böyle enstrümanlara sahip olmamızın orkestramız için büyük bir mutluluk ve başarı olduğunu düşünüyorum. Kaliteli bir enstrüman orkestranın genel sesini aydınlatıyor"


Tarih sayfalarında guarneri kemanı savaştan sonraki yıllarda Kazakistan'a geldiğinden bahsediyor. İkinci Dünya Savaş alanlarından dönen askerler zengin bir tarihe sahip kemanı değerli ganimetler gibi getirdiler. İlk olarak keman, Moskova'daki devlet eşsiz müzik aletleri koleksiyonunun fonunda gerşekleşti. Birkaç yıl sonra bazı nadir örnekler müttefik cumhuriyetlere gönderildi.


"Ben bu enstrümanı 997'den 2002'ye kadar Gaziza Jubanova'nın adını taşıyan yaylı çalgılar dörtlüğünda çalışırken ilk kez çaldım. O dönemde enstrüman bana ünlü uzman, Devlet Koleksiyonu başkanı Bolat Tileuhanoğlu Kapey tarafından verildi. Daha sonra enstrümanı tekrar 2014'te Bakanlık ve Astana Opera Tiyatrosu'nun sayesinde elim’le tuttum. On yıldan fazla zaman geçti. Bu enstrüman benim evladım gibi. Sesini tüm parmaklarımla hissediyorum! Keman Kazakistan Devlet koleksiyonuna aittir, müze sergimizdedir. Her yıl sözleşme yenileniyor ve izleyicilerimizi Guarneri'nin gerçek sesiyle memnun etmesi için onu işe alıyorum" diye açıkladı Bagdat Abilhanov.



Özel enstrüman hakkında sanatçı: "Bu zengin tarihe sahip bir enstrümandır. Onu kullanırken her zaman düşünce disiplinini ve sürekli gelişimini öğretiyor. Yaklaşık dört yüzyıldır nadir görülen bir kolleksiyon. Onu sadece bir konser sırasında elde tutmek ve hiç zarar vermeden yerine getirmek kolay değil. Mesala Avrupa'da yaşıyorsak bir enstrümanın tamir maliyeti yüzde 10-20 oluyor. Eğer düşünebilirseniz enstrümanın değeri bir milyon euro olsa tamir için 200.000 dolar vermek çok zor. Burada bile her ustalara güvenemezsiniz " diye açıklıyor.


Guarneri kemanı gerçekten Bağdat Abilkhanov’ın bir evladı gibi. Çok eski enstrüman olduğu için çatlaklar görünüyor veya güverte yapıştırılmış. Bağdat Abilkhanov bu enstrümanda ilk derslerini 12 yıl önce Moskova'da yakın arkadaşı Vasily Vyatkin'den aldı. Uzun yıllar boyunca Vyatkin Rus müzik enstrümanlarının devlet koleksiyonunu eşsiz restore etti. Özellikle Guarneri ve Stradivarius kemanlarının durumunu çok iyi biliyor.

Arkadaşımla buluştuğum zaman durumumu şöyle anlattım: "Vasiliy, bana bir şeyin nasıl yapılacağını öğret. Sonuçta elimdeki alet çok pahalı ve bir şey kırılırsa, hayatım sonına kadar üzgün olacağam. Sonra da bana yaylı ve küspeli nasıl takılacağını öğretti. Kontrbastan kemana kadar yaytakmakta sonra yavaş yavaş üsta oldum» diyor Bağdat Abilhanov.

Sanatçı bu enstrümanın nasıl restore yapılacağını çok iyi biliyor. Bu nedenle nadir malzemeleri önceden bulur. Keman çaldıktan sonra enstrümanın içini dikkatle inceler. Bu önemli müzük aletini onarım işi Bağdat için sadece bir hobi değil, yeni bir meslek gibi. Sanatçıya "Astana Operası" tiyatrosunun yaylı çalgılarını "tedavi eden" bir doktor denilebilir. Usta geçen yıl İtalya'nın Cremona kentinde deneyimini tamamladı.

"Yaz aylarında bir aylık enstrüman restorasyonu kursuna katıldım. Maria Luca Galo adında ünlü bir ustaya gittim. Enstrüman yapımında 50 yılı aşkın tecrübesini benimle paylaştı.

Bağdat Abilhanov planlarıile şöyle paylaştı: «Bütün Avrupa deneyim için sadece o ustaya gidiyor. Aynı zamanda Amerika'dan da gelenler var. 20-30 bin euro ve üzeri ücretlerle ondan ekipman alıyorlar. Enstrüman restorasyonu için 5 yıl önceden sipariş veriyorlar ve ekipmanın parasını önceden ödüyorlar. Deneyim kursı sonunda sadece sertifika değil, duploma aldım. Bu fırsat için tiyatromuza çok teşekkür ediyorum. Cremona'da müsapir olarak beni seviniçli karşılada ve ben de çok mutluluk hissettim Bu yaz da tekrar gitmeyi planlıyorum"

Bağdat Abilhanov gelecekte keman restore yapmak yöntemini kazak halk çalgıları kobyz ve kyl-kobyz'i için kullanmak istiyor. 17. yüzyılda İtalya'da yapılan Guarneri kemanının restorasyonu kazakistanın müzik alietini nasıl etkileyeceği tabiki şaşırtıcı olaydır.




22 Aralık, 2024
381
Bu makaleyi paylaşın: