"Yeni Kazakistan" programı hakkında
«Yeni Kazakistan»: yenilenme ve modernleşme yolu» programı ülkenin sosyal ve ekonomik gelişimini teşvik etmek ve sürdürülebilir ekonomik büyümeye ulaşmak için Kazakistan Hükümeti tarafından hazırlanan önemli bir stratejik belgedir.
Sosyoekonomik altyapını kökünden değiştirmek amacıyla hazırlanan «Yeni Kazakistan»program’nın tanıtımı mart 2022'de gerşekleşti. Bu nedenle 5 hedef ve onları gerşekleştirmek için bir büyük plan hazırlandı.
«Yeni Kazakistan» programının asıl amacı hukuk devleti sistemini iyileştirmek, yani vatandaşların temel haklarının korunması ve ülkede demokratik kurumları geliştirmektir.
Ülkenin Anayasası en yüksek yasal güce sahiptir ve hukuk sisteminin temelidir. Ancak belirli yasama eylemlerinin ve kararlarının Anayasaya uygunluğu da tartışmaya açık. Bu nedenle Kazakistan vatandaşlık özgürlüklerinin ve haklarının tanınması ve korunması için açık bir toplum kurmaya çalışıyor. 2023 yılında vatandaşların herhangi bir yasanın Kazakistan Cumhuriyeti Anayasasına uygun olmadığını düşünmeleri durumunda başvurabilecekleri bir Anayasa Mahkemesi oluşturuldu.
Programın ikinci amacı Kazakistan’ın ekonomisini modernleştirmektir. Devlet rekabetçi sektörleri geliştirmeye ve yatırımları teşvik etmeye çalışıyor. Bunun için devlet işletmelerinin özelleştirilmesi yapılıyor, yenilikçi teknolojiler uygulanıyor, küçük ve orta ölçekli işletmeler geliştirilmektedir. Buna ilgili örnek verelim. 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren asgari ücret 60.000 tengeden 75.000 tengeye çıkarıldı. Bu sayede yaklaşık 1,8 milyon çalışanın gelirleri arttı , 632 binden fazla ebeveyn 258 milyar tengelik ödeme aldı.
Nüfusun yaşam kalitesinin iyileştirilmesi programın üçüncü hedefidir. Devlet eğitim, sağlık, barınak ve sosyal korumaya özel önem vermektedir. 2023 yılında 1 ila 6 yaş arasındaki çocuklar için özel sosyal yardım paketi (ÖSY) para şekilinde verilmeye başladı, daha önce mal olarak verilmişti.Ayrıca eğitim alanındaki reformların ulaşılabilirliği ve kalitesi de gözden geçirilmiştir.
2023 yılında «Yeni Kazakistan» programı kapsamında modern teknolojilerle donatılmış 45 yeni okul inşa edildi ve açıldı. Akmola, Kostanay, Aktobe, Pavlodar, Karaganda, Batı Kazakistan Eyaletlerinde, Astana ve Almatı şehirlerinde psikolojik destek merkezleri kuruldu.Bilim ve teknolojyi geliştirmek «Yeni Kazakistan» programının dördüncü temel hedefidir. Kazakistan, modern teknolojilerin ve bilimsel araştırmaların geliştirilmesi yoluyla yenilikçi bir devlet olmaya çalışmaktadır. Bilimsel araştırmaların gelişmesi için bilim ve yüksek eğitim alanında yeni reformlar yapılıyor. 2023 yılında girişimcilere 9 binden fazla (yaklaşık 400 MEK) hibe verildi.
Programın beşinci hedefi ulusal devletliğin güçlendirilmesidir. Ülke, milliyetlerarası uyuma, sivil kimliğin oluşumuna ve devletliğin güçlendirilmesine yöneliyor. Kazakistan halklarının kültürel mirasının ve geleneklerinin korunmasına yönelik faaliyetler yapılmakta, çok uluslu eğitimi destekleme ve kültürlerarası diyalog geliştirilmektedir. Program çerçevesinde gençlerin sosyal açıdan önemli konulara katılımına katkıda bulunacak olan Kazakistan Cumhuriyeti'nin 2023-2029 Devlet Gençlik politikası kavramı kabul edildi.
«Yeni Kazakistan» programı ülkemizin sürdürülebilir kalkınmasına ve vatandaşlarının yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yardımcı olan Kazakistan için önemli bir stratejidir. Bu program sayesinde Kazakistan uluslararası alanda gelişimli sırada yer alan güçlü ve gelişmiş bir ülke haline dönecektir.