Қазақстан қорықтары саяхатшыларды өзінің бірегей табиғатымен және экожүйенің байлығымен тарта отырып, елдегі туризмді дамытуда маңызды рөл атқарады. Ресми дереккөздерден алынған ақпаратты пайдаланып, біз қазақстандық туризмдегі табиғи қорықтардың рөлін және олардың ерекшеліктерін анықтадық:

1. Биоәртүрлілік және ерекше ландшафттар. Біздің елімізде әртүрлі климаттық аймақтар мен табиғи жағдайлар бар. Қорықтар әртүрлі ландшафттарды ұсынады – тау шыңдары мен ормандардан дала мен көлдерге дейін. Туристер өздерінің бастапқы түрінде сақталған табиғат орындарын аралау мүмкіндігін бағалайды.

2. Экологиялық туризм. Қорықтар келушілер табиғат сұлулығын тамашалай алатын, жергілікті экожүйелерді зерттей алатын және экологиялық бағдарланған іс-шараларға қатыса алатын экологиялық туризм орталықтарына айналады. Бұл шара табиғатты қорғау туралы хабардар болуға ықпал етеді.

3. Ғылыми-білім беру бағдарламалары. Көптеген қорықтар туристер флора мен фауна, қорғалатын түрлер туралы бірегей білім ала алатын және ғылыми экспедицияларға қатыса алатын ғылыми-білім беру бағдарламаларын ұсынады.

4. Экологиялық тұрақтылық және жауапты туризм: қорықтардағы туризмді дамытудың маңызды аспектісі экологиялық тұрақтылықты қолдау. Жауапты туризм қағидаттарын енгізу туристік қызметтің табиғи ресурстарға әсерін азайтуға ықпал етеді.

5. Инфрақұрылымды дамыту. Қорықтарда туристерді тарту үшін соқпақтар, бақылау алаңдары, ақпараттық орталықтар және қонақ үйлер сияқты туристік инфрақұрылымды дамыту маңызды. Бұл келушілер үшін қолайлы жағдай жасайды және жергілікті қорықтарда барлық қажетті инфрақұрылым нысандары бар.

6. Мәдени мұраны сақтау. Табиғатпен бірге көптеген қорықтар Қазақстан халықтарының дәстүрлі өмір салтымен байланысты мәдени мұраны сақтайды. Туристер дәстүрлі іс-шаралар, қолөнер және әдет-ғұрыптар туралы біле отырып, шынайы тәжірибеге ене алады.

7. Экономикалық әсер. Қорықтарда туризмді дамыту жаңа жұмыс орындарын құруға және жергілікті экономиканы дамытуға ықпал етеді. Бұл әсіресе туризм негізгі салаға айналуы мүмкін шалғай аймақтар үшін өте маңызды.

8. Табиғатты қорғау және биоалуантүрлілік. Қорықтарға баратын саяхатшылар көбінесе табиғатты қорғаушыларға айналады. Қоғамның мұндай қызығушылығы биоәртүрлілік пен табиғи экожүйелерді сақтауға қосымша күш салуы мүмкін.

Осы факторлардың жиынтығы қорықтарды Қазақстандағы тұрақты және жауапты туризмді дамытудың маңызды элементіне айналдырады.

Қазақстан Республикасындағы ең алғашқы қорық - Ақсу-Жабағылы қорығы, ол 1926 жылы, ал соңғы қорық - Қаратау қорығы 2004 жылы құрылған. Қорғалатын аймақтар дала, шөлдер, таулар, көлдер, өзендер, ормандарды қамтиды. Табиғатты қорғау аумақтарының жалпы ауданы 1 миллион 600 мың гектардан асады. Қазақстан картасында қорық учаскелерінің орналасуын және олар қамтитын облыстарды көруге болады.

Бүгінгі таңда Қазақстанда 10 қорық жұмыс істейді:

• Ақсу-Жабағылы;
• Алматы;
• Алакөл;
• Барсакелмес;
• Батыс Алтай;
• Қаратау;
• Қорғалжын;
• Марқакөл;
• Наурызым;
• Үстірт.

Жоғарыда аталған әр қорықта өсімдіктердің мыңдаған түрлері қорғалады: Сібір балқарағайы, Шренка шыршасы, шырша, шығыс аршасы, дала бадамы, жаңғақ лотос, адонис және т. б.

Қорғалатын фаунаның сирек өкілдерінің қатарына Тянь-Шань қоңыр аюы, қар барысы, түркістан сілеусіні, арқар, бүркіт, балобан, үстірт муфлоны, жыланшы қыран, құлан, қарақал, қарақал, ақбөкен, қарсақ, қасқыр және басқалар жатады.

Қазақстандық қорықтардың аумағында Қызыл кітапқа енген жануарлар (мысалы, сұр келес) мекендейді. Құстардың қорғалатын түрлері - қызғылт қоқиқаз, бұйра пеликан, аққу, аққұтан және т. б.

Қорық мәртебесіне байланысты қатаң шектеулер қолданылады: аң аулауға, балық аулауға, қайықтар және басқа құралдары тұрақтарын ұйымдастыруға тыйым салынған.

Біз әр қорық туралы оқырмандарға жеке материалдарда айтып береміз.