Асанәлі Әшімов - қазақ актері, театр және кино режиссері, сценарист, педагог, Қазақстанның еңбек ері, КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, КСРО Халық әртісі.
1937 жылы 8 мамырда Жамбыл облысы Жайылма ауылында дүниеге келген. Мектептен кейін жас жігіт ауылшаруашылық институтына түсуді жоспарлады, алайда Асқар Тоқпановпен кездейсоқ кездесу оның тағдыры түбегейлі өзгертеді. Белгілі режиссер жігіт Асанәліні міндетті түрде театрға құжат тапсыруға көндіреді.
1961 жылы Алматыдағы Жүргенов атындағы қазіргі өнер академиясының театр факультетін бітіреді. 1963 жылдан бастап Әшімов Алматыдағы Әуезов атындағы Қазақ драма театрының режиссері және актері болып, көптеген спектакльдер қояды.
Оның жұмысының жарқын кезеңдері оның әр түрлі спектакльдерде сомдаған түрлі рольдері болды. М. Әуезовтің «Абайында» Керім, «Еңлік-Кебегінде» Кебек, «Қара қыпшақ Қобыландысында» Айшуақ, «Таңғы жаңғырығында» Жарасбай, Ғ. Мүсіреповтің «Қозы Көрпеш-Баян сұлуында» Қодар, Қ. Мұхамеджанов, Ш. Айтматовтың «Көктөбедегі кездесуінде» Иосиф Татаевич, Шекспирдің «Юлий Цезарінде» Юлий Цезарь, М. Фриштің «Дон Жуанның думанында» Дон Жуан, Ә. Нұрпейісовтің «Қан мен терінде» Еламан, И. Вовнянконың «Апатында» бас кейіпкер, тағы да басқа көптеген қойылымда көрнекті актердің айшықты өнегесі мен өрнекті ізі жатыр. Ал, А. Әшімовтің қара шаңырақ сахнасындағы соңғы күрделі жұмысы Г. Гауптманның «Ымырттағы махаббат» драмасындағы доктор Клаузен. және т.б көптеген бейнелерді сомдады.
Бірақ Асанәлі кинодағы рольдерден кейін таныла бастады. Әшімов өзінің алғашқы басты рөлін 1969 жылы «Қыз Жібек» поэмасы негізінде түсірілген көрнекті кинодрамада ойнады.
Асанәлі Әшімов, Меруерт Өтекешева және Құман Тастанбеков «Қыз Жібек» фильмінде
Даңқ пен танымалдық актерге белгілі режиссер Шәкен Аймановтың «Атаманның ақыры» фильміндегі басты рөлден кейін келді. Нақты оқиғаларға негізделген бұл фильмде Асанәлі кеңестік барлаушы Шадияров рөлін ойнады. Шебер сомдалған рөлі үшін актер 1972 жылғы Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығын алып, Бүкілодақтық даңққа ие болды.
Сахна өнерінің шебері экранда «Ән қанатында» Қаймен, «Асықан хабаршылар» фильмінде Қаражал, «Нан дәм»" фильмінде Директор, «Ағай, мен сізді өлтіремін» фильмінде Өмірбай қария, «Сіз кімсіз, Ка мырза?» фильмінде ка мырза, сондай-ақ Б.Мансұровтың «Ежелгі бұлғарлар дастаны» көп сериялы фильмінде Шыңғысхан сияқты жарқын бейнелерді бейнелеген. Көрнекті актер 30-дан астам фильмдерде ойнады.
Асанәлі Әшімов «Бір ауданда» фильмінде
Асанәлі Әшімов актерлікпен қатар режиссурада толағай табысқа жетті, М. Әуезов атындағытеатр сахнасында қойылған спектакльдері: Ғ. Мүсірепов «Амангелді», И. Оразбаев «Мен ішпеген у бар ма», Ж. Аймауытов «Ақбілек», Н.В. Гоголь «Ревизор», Н. Хикмет «Фархад – Шырын», сондай-ақ республиканың басқа театрларының сахнасында сахналанған спектакльдер мен «Қазақфильм» студиясында түсірілген фильмдер: «Жылан жылы» (1981), «Шоқан Уәлиханов» (1985), «Жусан» (1986), «Қозы Көрпеш - Баян сұлу» (1992) және «Тұзды өзен жағасындағы үй».
1990 жылдан бастап Асанәлі Әшімов «Елім-ай» киностудиясының президенті. Актердің есебінде көптеген атақтар, марапаттар мен құрметті мадақтар бар. Ол «Шәкен жұлдыздары»халықаралық кинофестивалін ұйымдастырушылардың бірі, сондай-ақ көптеген шетелдік халықаралық кинофестивальдерде қазылар алқасының мүшесі.
Асанәлі Әшімов – «Майраныі әні» (1995), «Махаббатпен, сенің Асанәлі Әшімовің» (2008) кітаптарының авторы.
Көрнекті актердің ұлттық өнерге қосқан орасан зор үлесі жоғары бағаланды. «Атаманныңақыры» фильмінде Шадияровтың рөлі үшін Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығын (1973), «Қан мен тер» (А.Нұрпейісов, реж. Ә. Мәмбетов) спектакліндегі Еламанның бейнесі үшін КСРО Мемлекеттік сыйлығын алды (1974).
Кино өнерін дамытуға қосқан елеулі үлесі үшін «Тарлан» тәуелсіз сыйлығымен (2000) марапатталды, «Отан» орденінің иегері(2001), «Құрмет» орденінің иегері (2007), «Парасат» (2007), «ҚР еңбек сіңірген өнер қайраткері" медалінің иегері (2012), «Достық» орденімен марапатталған (2014). Алматы қаласында тұрады.
